مزایا و معایب کابل شبکه زوج تابیده شده
برای ذکر مزایا و معایب کابل شبکه نخست به روشنگری کابل می پردازیم:
کابل های شبکه به زبان ساده کابل هایی هستند که وابستگی تجهیزات شبکه (در یک شبکه اترنتی) را با سرعت انتقال داده بالا فراهم می کنند.
از انواع آن می توان به کابل های زوج تابیده شده، کابل های فیبر نوری و کابل های کواکسیال اشاره کرد.
البته در شبکه های اترنتی بیشتر کابل های شبکه تابیده شده و فیبر نوری کاربرد دارند که هر کدام استعمال ویژه خویش را دارند.
برای گزینش پسندیده یک بستر ارتباطی می بایست با خاصیت های و مزایای هر کدام آشنا باشیم.
کابل شبکه زوج تابیده شده و گونه ها آن
این گونه کابل در دهه ۱۹۹۰ به تدریج جایگزین کابل های کواکسیال شدند.
سرعت انتقال داده در این کابل ها در ابتدای این دهه نزدیک ۱۰ مگابیت بر ثانیه بود (کابل های CAT3) و در حال آماده کابل های زوج تابیده‌شده شده CAT8 توسعه داده شده‌اند که حدود ۴۰ گیگابیت بر ثانیه سرعت دارند.
برای پیوستگی کابل های شبکه TP به ساز و برگ سایر از کانکتورها یا سوکت های RJ-45 کاربرد می‌شود.
کابل شبکه بر پای بست، پهنای باند، سرعت، نویزپذیری، جنس روکش و … به چندین بخش دسته می‌شود.
اما به طور استاندارد کابل های شبکه به بخش های Cat1 الی Cat8 تقسیم می‌شوند.
این احزاب از Cat1 (مخفف Category 1 و یا بخش ۱) آغاز شده و به Cat8 می‌رسند.
هر چه دسته بندی بالاتر باشد، فناوری ساخت آنها و در نتیجه سرعت انتقال اطلاعات، پهنای باند و نویزپذیری آن ها بهبود پیدا می‌کنند.
در جدول پایین چکیده ای از مشخصات این کابل ها را در استانداردهای مختلف نگریستن می‌کنید.
| دسته بندی | سرعت استاندارد | کاربرد | حداکثر پهنای باند | ساختار کابل |
| CAT 1 | ۱ مگابیت در ثانیه | تلفن های داخلی (سیم تلفن) | ۱ مگاهرتز | UTP |
| CAT 2 | ۴ مگابیت در ثانیه | تلفن (استفاده بسیار کم) | ۴ مگاهرتز | UTP |
| CAT 3 | ۱۶ مگابیت در ثانیه | اترنت ۱۰BaseT | ۱۶ مگاهرتز | UTP |
| CAT 4 | ۲۰ مگابیت در ثانیه | Token Ring (استفاده بسیار کم) | ۲۰ مگاهرتز | UTP |
| CAT 5 | ۱۰۰ مگابیت در ثانیه | اترنت سریع (Fast Ethernet) | ۱۰۰ مگاهرتز | UTP |
| CAT 5e | ۱ گیگابیت در ثانیه | اترنت گیگابیتی | ۱۰۰ مگاهرتز | UTP |
| CAT 6 | ۱/۱۰ گیگابیت در ثانیه | اترنت ۱ و ۱۰ گیگابیتی | ۲۵۰ مگاهرتز | UTP یا STP |
| CAT 6a | ۱۰ گیگابیت بر ثانیه | اترنت ۱۰ گیگابیتی | ۵۰۰ مگاهرتز | STP |
| CAT 7 | ۱۰ گیگابیت بر ثانیه | اترنت ۱۰ گیگابیتی | ۶۰۰ مگاهرتز | STP |
| CAT 7a | ۱۰ گیگابیت بر ثانیه | اترنت ۱۰ گیگابیتی | ۱ گیگاهرتز | STP |
| CAT 8 | ۴۰ گیگابیت بر ثانیه | اترنت ۲۵ و ۴۰ گیگابیتی | ۲ گیگاهرتز | STP |
کابل های شبکه همچنین بر حسب نوع شیلد های محافظت در برابر نویز نیز به بخش های شیلد دار و بدون شیلد بخش می شوند.
کابل های شیلد دار خویش به انواع FTP ،SFTP و … بخش بندی می شوند که از عقیده مقاومت در برابر نویز با هم تفاوت دارند.
در ادامه مزایا و معایب کابل های شبکه زوج تابیده شده به صورت جداگانه بررسی شده اند.
مزایای کابل های شبکه زوج تابیده شده
کابل شبکه زوج تابیده شده محبوبیت بسیار زیادی دارد و با وجود رقیب قدرتمندی چون فیبر نوری هنوز هم بیشترین کاربرد را دارد.
حتی با هستی ترقی بی اندازه شبکه های وایرلس و وای فای کابل های شبکه و به طور کلی شبکه های اترنتی جایگاه خویش را حفظ کرده اند.
دلیل محبوبیت کابل های شبکه مزایای مهمی است که در پیوستگی به آن ها اشاره خواهیم کرد:
هزینه : کابل های شبکه جفت تابیده در مقایسه با کابل های فیبر نوری و کواکسیال بها کمتری دارند و هزینه نصب آن ها زیاد کمتر است.
نصب راحت : نصب کابل های شبکه جفت زیاد راحت است، به راحتی سوکت زده می شوند و به راحتی به کیستون متصل می شوند. همچنین ابزاری که برای نصب و بکارگیری آن ها بیچارگی داریم، قیمت فوقانی ندارند.
تنوع بالا : این نوع کابل ها در انواع مختلفی هستی دارند که می توانند بنا بر احتیاج هر شبکه مورد بهره‌گیری قرار گیرند.
چه بخواهید از این کابل ها در شبکه خانگی کاربرد کنید و چه بخواهید آن ها در یک دیتاسنتر بزرگ بکار بگیرید، کابل تابیده شده متناسب را می توانید پیدا کنید.
سازگاری : تقریباً تمام کابل های شبکه زوج تابیده شده از سوکت های RJ-45 کاربرد می کنند.
فلز هر دستگاه دارای پورت شبکه RJ-45 می تواند متعلق به کاربرد کند، از انواع تجهیزات شبکه مثل روتر گرفته لغایت لپ تاپ و حتی برخی از تلویزیون ها.
معایب کابل های شبکه زوج تابیده شده
با وجود مزایای مهم این نوع کابل های شبکه ولی معایبی دارند که نمی توان به راحتی از آن ها چشم پوشی کرد.
از معایب آن می توان موارد ذیل را اسم برد:
اتلاف بالا : اتلاف انرژی سیگنال ها در بستر کابل های جفت بسیار اغلب از فیبر نوری و کواکسیال است.
به طوری که معمولاً در فاصله های بیش از ۱۰۰ متر به شغل دستگیر نمی شوند.
یک کابل شبکه Cat6 تا فاصله های ۳۷ متری به خوبی می تواند از سرعت ۱۰ گیگابیت بر ثانیه حمایت کند.
در درازا های بالاتر سرعت تدریجا افت می کند و الی فاصله ۱۰۰ متری به ۱ گیگابیت بر ثانیه کاهش پیدا می کند. دلیل اصلی این افت سرعت اتلاف بالای کابل های جفت است.
جذب نویز بالا : با این که سیم ها در کابل های شبکه زوج به یکدیگر تابیده شده اند و تا حدی تداخل و نویز افت پیدا می کند ولی نویز و تداخل به راحتی می توانند ارسال دیتا ها را در این گونه کابل با خرده برپایی کنند.
اگر چه می توان با برگزیدن کابل های شبکه شیلد دار الی حدود زیادی نویز و تداخل را حذف کرد اما به طور کلی در روبرو کابل های فیبر نوری حرفی برای گفتن نخواهند داشت.
عدم ترازمندی : زوج های کابل شبکه یکسان نیستند، حتی دو سیم یک جفت تابیده شده نیز یکسان نیستند.
این امر باعث می شود که بین زوج ها و حتی سیم ها تزویج ایجاد شود و کیفیت انتقال داده کاهش یابد.
با اینکه کابل‌های فیبر نوری با عملکرد و توانایی فوقانی که دارند؛ اغلب توجهات را به سمت خویش جلب کردند.
اما کابل‌های شبکه به انگیزه بها ارزان و سهولت نصب همچنان جایگاه بالایی در شبکه های کامپیوتری دارند.
گرچه این کابل ها دارای معایبی هستند که نمی‌توان از آنها صرف عقیده کرد ولی پیداست که این معایب نتوانسته اند اهمیت آنها را کم دهند.
به نظر نگارنده با در نظر گرفتن مزایا و معایب کابل‌های شبکه زوج تابیده شده، کابل های شبکه حداقل لغایت سی سال آینده ( بخصوص در کشورهای جهان سوم) از بازار کنار نخواهند رفت.