سیستم تلفنی ویپ (VoIP) چیست؟
سیستم تلفنی ویپ، سیستمی است که در آن صدا به جای انتقال روی خطوط سیمی و مسی به شکل سیگنال آنالوگ، روی بستر شبکه و به شکل دیتا و داده دیجیتال منتقل میشود. عملکرد این سیستم مشابه سرویس ها و نرم افزار هایی است که سالهاست در حال استفاده از آنها هستیم، مثل ایمیل، پایگاه داده، پیام رسان های اینترنتی و …..
برای راه اندازی یک مرکز تلفن VoIP و یا سیستم ویپ یک از دو راه حل زیر را پیش رو دارید.
۱-راه اندازی ویپ روی سرور
همان طور که میدانید سیستم ویپ را میتوانیم روی یک سرور که یکی از نرم افزار های ویپ، مثل ایزابل، FreePBX، الستیکس روی آن نصب است، راه اندازی کرد. در این حالت برای اتصال خطوط شهری به سیستم شما میتوانید از گیت وی های ویپ برای تبدیل سیگنال آنالوگ خط مخابرات به دیتای دیجیتال با پروتکل قابل فهم و استاندارد این نرم افزار ها استفاده کنید.
۲-راه اندازی ویپ روی مرکز تلفن یا سانترال یکپارچه (IP-PBX)
راه حل دیگر برای راه اندازی سیستم ویپ استفاده از مرکز تلفن ها و سانترال های یکپارچه (Embeded) و تحت شبکه است که معمولا دردسر کمتر و پایداری بالاتری نسبت به سرور دارد. این مرکز تلفن های تحت شبکه توسط برندهای مطرح تولید تجهیزات ویپ تولید و کارایی آنها تضمین میگردد. سیسکو، آوایا، گرند استریم، سنگوما، یستار و حتی پاناسونیک از جمله آنها هستند.
در ادامه خواهید خواند ، کدام برای شما بهتر است سرور یا IP-PBX
بعضی از این مرکز تلفن ها یا همان IP-PBX ها از نرم افزار های رایگان و متن باز ایزابل، FreePBX یا الستیکس استفاده میکنند. بعضی از برند ها هم مثل سیسکو، پاناسونیک و آوایا از دیر باز از سیستم های نرم افزار اختصاصی به عنوان هسته پردازشی سیستم های سانترال ویپ استفاده میکنند که معمولا امکانات خود را به شکل لایسنسی و با صرف هزینه در اختیار کاربر قرار میدهند.
معمولا مرکز تلفن های یکپارچه از یک ظرفیت اولیه برای خطوط شهری و داخلی های آنالوگ برخوردار هستند. این دستگاه ها به شکل ماژولار طراحی شده اند تا در صورت نیاز بیشتر، با تهیه ماژول این ظرفیت ارتقا پیدا کند. به دلیل اینکه این ماژول ها توسط خود شرکت تولید کننده مرکز تلفن یا IP-PBX ارائه میشود، بیشترین کارایی و سازگاری را خواهد داشت.
کدام مرکز تلفن تحت شبکه برای شما بهتر است
بعد از آشنایی اولیه با سانترال ها و مرکز تلفن های تحت شبکه، بیایید تا با نقاط ضعف و قدرت هر یک بیشتر آشنا شویم و ببینیم کدام برای شرایط شما بهتر است.
سرور ویپ
توصیه ما برای تهیه یک سرور و نصب و راه اندازی نرم افزار ویپ روی آن برای شرکت هایی است که اولا یک عملکرد بسیار پیچیده از مرکز تلفن و مرکز تماس خود انتظار دارند. مثل سیستم تلفن بانک که نیاز به تعامل با یک دیتا سنتر میباشد. دوما یک متخصص و IT MAN خبره در حوضه ویپ در شرکت حضور دائمی داشته باشد. ثالثا باید در انتخاب سرور و سخت افزار های مورد نیاز بسیار وسواس به خرج داد تا بعد از راه اندازی دچار مشکل نشوید. مثلا با تبدیل یک کامپیوتر ساده به سرور ویپ انتظار عملکرد خوب را نداشته باشند.
این راه حل برای شرکت های بسیار بزرگ که نفر فنی خبره و حرفه ای به شکل دائم در اختیار دارند و با هزینه های نگه داری این سیستم ها مشکلی ندارد و همچنین از مرکز تلفن تحت شبکه خود کارایی را انتظار دارند که فقط در نرم افزار متن باز (الستیکس ، ایزابل ، FreePBX) میشود آن را پیاده سازی کرد، توصیه میشود.
معمولا در این پروژه ها توصیه میشود از یک سرور قدرتمند و تخصصی استفاده شود و همچنین کیفیت گیت وی ها تاثیر مستقیم روی کیفیت ارتباط خواهد داشت.
مرکز تلفن تحت شبکه یکپارچه (IP-PBX)
رویکرد بیشتر مرکز تلفن های تحت شبکه و مجتمع (IP-PBX) موجود در بازار، در واقع یک سرور با نرم افزار، الستیکس، ایزابل و یا Free-PBX است. که برای عملکرد ویپ کاملا از نظر سخت افزاری و نرم افزاری بهینه شده است. ضمنا از قیمت رقابتی و به صرفه تری نسبت به سرور برخوردار است.
ولی هستند برندهایی که از دیر باز سیستم، نرم افزار و پروتکل های خاص خود را داشته اند و عمدتا برای دادن آپشن های مختلف، کاربر را ملزم به تهیه لایسنس و پرداخت هزینه میکنند. این برندها عمدتا به پایداری بالا و امنیت سانترال های تحت شبکه خود تاکید دارند. بعضا از نظر هزینه در پروژه هایی که ترکیب ویپ و آنالوگ میباشد، عملکرد بهتری دارند. برند هایی مثل سیسکو ، آوایا ، پاناسونیک ، NEC و … از این دسته میبانشد.
همان طور که گفتیم بیشتر شرکت های تولید کننده سانترال های تحت شبکه نو ظهور، سیستم های خود را با یکی از نرم افزار های ویپ رایگان و متن باز، قدرت میدهند. از جمله این برندهای شناخته شده میتوان به SANGOMA , YEASTARE , GRANDSTREAM و … اشاره کرد. در مرکز تلفن ها این برند ها نیاز به تهیه و هزینه لایسنس نیست.
این امر باعث به وجود آمدن یک فضای رقابتی و نهایتا بهره برداری از امکانات بهتر و بیشتر برای کاربر با هزینه کمتر شده است.
همان طور که اشاره کردیم، مرکز تلفن های تحت شبکه مجتمع (Embeded) معمولا دارای یک ظرفیت اولیه برای خطوط شهری و آنالوگ داخلی میباشد. در نتیجه شما تا حدودی نیاز به تهیه گیت وی FXO و FXS نخواهید داشت. و در صورت نیاز برای بالا بردن ظرفیت خط شهری و یا داخلی آنالوگ میتوانید ماژول مربوط به این مرکز تماس را تهیه کنید و یا از گیت وی استفاده کنید.
مزیت IP-PBX نسبت به سرور ویپ
مزیتی که IP-PBX ها نسبت به سرور های ویپ دارند این است که شما را درگیر نصب و راه اندازی نرم افزار نمیکند. ابزار های امنیتی مناسبی به شکل پیش نصب روی آن وجود دارد. از هزینه های نصب و نگهداری به مراتب پایین تری برخوردار است (این مورد برای کسب و کار های کوچک و متوسط بسیار اهمیت دارد). معمولا برای ظرفیت تعیین شده از پایداری و سازگاری بالاتری برخوردار است.
نتیجه گیری
کلام نهایی و خلاصه مطلب اینکه ما سرور ویپ را برای پروژه های بزرگ و پیچیده توصیه میکنیم. و برای پروژه های کوچک و متوسط که نیاز به تعامل با دیتا بیس وجود ندارد توصیه ما مرکز تلفن VoIP است. با هزینه اولیه و نگهداری کمتر و احتمالا پایداری بالاتر.
به خاطر داشته باشید ما در این مقاله به مقایسه راه حل های راه اندازی سیستم ویپ روی سرور و یا IP-PBX پرداختیم. ممکن است در یک پروژه نیاز به تعداد قابل توجهی داخلی آنالوگ FXS باشد در این صورت توصیه میکنیم به راه حل های ترکیبی هم اندیشیده شود.
مثلا از یک IP-PBX در کنار یک سانترال سنتی پاناسونیک برای انجام پروژه استفاده شود. به هر حال بسته به شرایط پروژه میتوان از یکی از راه ها و یا ترکیبی از آنها استفاده کرد.